Yeni Türk Ceza Kanunu ve İnsan Hakları
YENİ TÜRK CEZA KANUNUNDA İNSAN HAKLARI İLE İLGİLİ BAZI
DÜZENLEMELER
DÜZENLEMELER
İnsan hakları açısından temel noktalarına değinmeye
çalışacağımız Yeni Türk Ceza Kanunu, 1.maddesinde de belirtildiği gibi; insan
hak ve özgürlüklerini, düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve
çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemek amacını taşımaktadır.
Yeni Türk Ceza Kanunu insan haklarına daha çok önem veren içeriğiyle dikkat
çekmektedir.
çalışacağımız Yeni Türk Ceza Kanunu, 1.maddesinde de belirtildiği gibi; insan
hak ve özgürlüklerini, düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve
çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemek amacını taşımaktadır.
Yeni Türk Ceza Kanunu insan haklarına daha çok önem veren içeriğiyle dikkat
çekmektedir.
SOYKIRIM VE İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR
Yeni TCK'da soykırım ve insanlığa karşı işlenen suçlar ilk
kez bu kadar ayrıntılı incelenmiştir. Yeni TCK'da soykırım bir planın icrası
suretiyle, milli, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yokedilmesi
maksadıyla işlenen bir suçtur (Yeni TCK md.76).
kez bu kadar ayrıntılı incelenmiştir. Yeni TCK'da soykırım bir planın icrası
suretiyle, milli, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yokedilmesi
maksadıyla işlenen bir suçtur (Yeni TCK md.76).
İnsanlığa karşı işlenen suçlar ise siyasi, felsefi, etnik,
ırki veya dini amaçlarla toplumun bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda
işlenen çeşitli insanlık dışı fiillerden oluşur (Yeni TCK md.77).
ırki veya dini amaçlarla toplumun bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda
işlenen çeşitli insanlık dışı fiillerden oluşur (Yeni TCK md.77).
Yeni Türk Ceza Kanununda soykırım suçuna yer verilmesiyle BM
Sözleşmesinden doğan yükümlülük de yerine getirilmiş olmaktadır.
Sözleşmesinden doğan yükümlülük de yerine getirilmiş olmaktadır.
GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI VE İNSAN TİCARETİ
Özellikle yoksulluk nedeniyle oluşan ve uluslararası alanda
yoğun bir şekilde ortaya çıkan sınır aşırı suç örgütlerince gerçekleştirilen
göçmen kaçakçılığı ülkelere büyük zararlar vermektedir. Bu suç örgütlerinin
faaliyetlerinin önlenmesi için göçmen kaçakçılığı fiilleri suç haline
getirilmiştir (Yeni TCK md.79).
yoğun bir şekilde ortaya çıkan sınır aşırı suç örgütlerince gerçekleştirilen
göçmen kaçakçılığı ülkelere büyük zararlar vermektedir. Bu suç örgütlerinin
faaliyetlerinin önlenmesi için göçmen kaçakçılığı fiilleri suç haline
getirilmiştir (Yeni TCK md.79).
İnsan ticareti suç haline getirilmiştir. Öyle ki; zorla
çalıştırmak veya hizmet ettirmek, esarete ve benzer uygulamalara tabi kılmak,
vücut organlarının verilmesini sağlamak maksadıyla, tehdit, baskı, cebir veya
şiddet uygulamak, nüfuzu kötüye kullanmak, kandırmak veya kişiler üzerindeki
denetim olanaklarından veya çaresizliklerinden yararlanarak rızalarını elde
etmek suretiyle kişileri tedarik eden, bir yerden başka bir yere götüren veya
sevkeden, barındıran kişiler suçlu sayılmıştır (Yeni TCK md.80). Ayrıca bu
fiillerin 18 yaşını doldurmamış çocuk veya küçüklere karşı işlenmesi ceza
artırım nedeni olarak kabul edilmiştir.
çalıştırmak veya hizmet ettirmek, esarete ve benzer uygulamalara tabi kılmak,
vücut organlarının verilmesini sağlamak maksadıyla, tehdit, baskı, cebir veya
şiddet uygulamak, nüfuzu kötüye kullanmak, kandırmak veya kişiler üzerindeki
denetim olanaklarından veya çaresizliklerinden yararlanarak rızalarını elde
etmek suretiyle kişileri tedarik eden, bir yerden başka bir yere götüren veya
sevkeden, barındıran kişiler suçlu sayılmıştır (Yeni TCK md.80). Ayrıca bu
fiillerin 18 yaşını doldurmamış çocuk veya küçüklere karşı işlenmesi ceza
artırım nedeni olarak kabul edilmiştir.
İŞKENCE VE EZİYET
Yeni TCK işkence ve eziyeti bir kişiye karşı yapılan, insan
onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya
irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışlar olarak
kabul etmiştir. Bu suçların işlenişine iştirak eden diğer kişilerin de kamu
görevlisi gibi cezalandırılacağı da maddeye eklenmiştir (Yeni TCK
md.94-95-96).
onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya
irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışlar olarak
kabul etmiştir. Bu suçların işlenişine iştirak eden diğer kişilerin de kamu
görevlisi gibi cezalandırılacağı da maddeye eklenmiştir (Yeni TCK
md.94-95-96).
AYRIMCILIK
Kişiler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce,
felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım yaparak; bir taşınmaz
veya taşınır malın satılmaması, devredilmemesi, bir hizmetin icra olunmaması
veya hizmetten yararlanmanın engellenmesi, kişinin işe alınmaması, besin
maddelerinin verilmemesi, kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasının
engellenmesi suç teşkil etmektedir (Yeni TCK md.122).
felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım yaparak; bir taşınmaz
veya taşınır malın satılmaması, devredilmemesi, bir hizmetin icra olunmaması
veya hizmetten yararlanmanın engellenmesi, kişinin işe alınmaması, besin
maddelerinin verilmemesi, kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasının
engellenmesi suç teşkil etmektedir (Yeni TCK md.122).
Bununla beraber halkı sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya
bölge bakımından farklı özellikler taşıyan diğer bir kesim aleyhine kin ve
düşmanlığa alenen tahrik eden, aşağılayan kimselerin cezalandırılması da Yeni
TCK'da öngörülmüştür (Yeni TCK md.215-216).
bölge bakımından farklı özellikler taşıyan diğer bir kesim aleyhine kin ve
düşmanlığa alenen tahrik eden, aşağılayan kimselerin cezalandırılması da Yeni
TCK'da öngörülmüştür (Yeni TCK md.215-216).
İNSAN ÜZERİNDE DENEY YAPMA
Yeni TCK ilke olarak insan üzerinde deney yapılmasını
cezalandırmakta; ancak durumun bilimsel ve tıbbi bir deneyi haklı kılmış
olmasını ve ilgili kişinin rızasını suçu kaldıran bir hukuka uygunluk nedeni
saymaktadır (Yeni TCK md.90).
cezalandırmakta; ancak durumun bilimsel ve tıbbi bir deneyi haklı kılmış
olmasını ve ilgili kişinin rızasını suçu kaldıran bir hukuka uygunluk nedeni
saymaktadır (Yeni TCK md.90).
ÖZEL HAYATA VE HAYATIN GİZLİ ALANINA
MÜDAHALE
MÜDAHALE
Yeni yasa herhangi bir şekilde kişilerin özel hayat alanına
girerek başkaları tarafından görülmesi mümkün olmayan olayların tespit
edilmesini cezalandırmıştır. Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal
etmek suç sayılmıştır. Suçun oluşması için ilgilinin rızasının bulunmaması
şarttır. Konuşmaların dinlenmesi ve kaydedilmesi, resim çekici veya kaydedici
bir aletle özel hayatın ihlali ve montaj fiilleri cezalandırılmaktadır (Yeni TCK
md.132-133-134).
girerek başkaları tarafından görülmesi mümkün olmayan olayların tespit
edilmesini cezalandırmıştır. Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal
etmek suç sayılmıştır. Suçun oluşması için ilgilinin rızasının bulunmaması
şarttır. Konuşmaların dinlenmesi ve kaydedilmesi, resim çekici veya kaydedici
bir aletle özel hayatın ihlali ve montaj fiilleri cezalandırılmaktadır (Yeni TCK
md.132-133-134).
Böylece kanun koyucu birey menfaatleri-kamu menfaatleri
dengesinde bireye ve insan haklarına ağırlık verdiğini göstermiştir.
dengesinde bireye ve insan haklarına ağırlık verdiğini göstermiştir.
HÜRRİYETE KARŞI SUÇLAR
Bu başlık altında Yeni Türk Ceza Kanununun 106. ve 109.
maddelerindeki tehdit ve zorlama unsurları ele alınabilir.
maddelerindeki tehdit ve zorlama unsurları ele alınabilir.
Bir başkasının, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut
veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle
tehdit eden kişi cezalandırılır (Yeni TCK md.106). Hiç kimse hukuka aykırı
olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakılamaz
(Yeni TCK md.109).
veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle
tehdit eden kişi cezalandırılır (Yeni TCK md.106). Hiç kimse hukuka aykırı
olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakılamaz
(Yeni TCK md.109).
DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ
Düşünce ve düşünceyi açıklama hürriyeti, insan hak ve
özgürlükleri içinde en temel olanlardan biridir. Kişilerin bu hürriyeti aşağıda
verdiğimiz maddeyle koruma altına alınmıştır.
özgürlükleri içinde en temel olanlardan biridir. Kişilerin bu hürriyeti aşağıda
verdiğimiz maddeyle koruma altına alınmıştır.
Cebir veya tehdit kullanarak bir kimseyi dini, siyasi,
felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya veya değiştirmeye zorlamak ya
da bunları açıklamaktan, yaymaktan men etmek yeni kanunda suç sayılmıştır (Yeni
TCK md.115).
felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya veya değiştirmeye zorlamak ya
da bunları açıklamaktan, yaymaktan men etmek yeni kanunda suç sayılmıştır (Yeni
TCK md.115).
TOPLUMA KARŞI SUÇLAR
Topluma karşı suçlar Yeni TCK'da Üçüncü Kısımda ayrıntılı
olarak ele alınmıştır. Birinci Bölüm 'Genel Tehlike Yaratan Suçlar' başlığını
taşımaktadır. Bu suçlar arasında genel güvenliği tehlikeye sokulması kısmında
kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olabilecek
biçimde ya da kişilerde korku, kaygı veya panik yaratabilecek tarzda; yangın
çıkaran, bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden
olan silahla ateş eden veya patlayıcı madde kullanan kişiler suçlu sayılmıştır
(Yeni TCK md.170).
olarak ele alınmıştır. Birinci Bölüm 'Genel Tehlike Yaratan Suçlar' başlığını
taşımaktadır. Bu suçlar arasında genel güvenliği tehlikeye sokulması kısmında
kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olabilecek
biçimde ya da kişilerde korku, kaygı veya panik yaratabilecek tarzda; yangın
çıkaran, bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden
olan silahla ateş eden veya patlayıcı madde kullanan kişiler suçlu sayılmıştır
(Yeni TCK md.170).
Ayrıca radyasyon yayma (Yeni TCK md.172), atom enerjisi ile
patlamaya sebebiyet verme (Yeni TCK md.173), tehlikeli maddeleri izinsiz olarak
bulundurma (Yeni TCK md.174), trafik güvenliğini tehlikeye sokma (Yeni TCK
m.179) suç kapsamına alınmıştır.
patlamaya sebebiyet verme (Yeni TCK md.173), tehlikeli maddeleri izinsiz olarak
bulundurma (Yeni TCK md.174), trafik güvenliğini tehlikeye sokma (Yeni TCK
m.179) suç kapsamına alınmıştır.
İkinci Bölüm 'Çevreye Karşı Suçlar' başlığı altındadır.
Çevrenin kasten kirletilmesi suç kapsamına alınmış, hapis ve para cezalarıyla
caydırıcılık sağlanmıştır (Yeni TCK md.181-182). Gürültüye neden olma (Yeni TCK
md.183), imar kirliliğine neden olma (Yeni TCK md.184) suçları ilgili hükümlerle
düzenlenmiştir.
Çevrenin kasten kirletilmesi suç kapsamına alınmış, hapis ve para cezalarıyla
caydırıcılık sağlanmıştır (Yeni TCK md.181-182). Gürültüye neden olma (Yeni TCK
md.183), imar kirliliğine neden olma (Yeni TCK md.184) suçları ilgili hükümlerle
düzenlenmiştir.
Üçüncü Bölümde ise 'Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar' ele
alınmıştır. Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde bozulmuş
veya değiştirilmiş gıda veya ilaçların ticareti yasaklanmıştır (Yeni TCK
md.186). İçilecek sulara, tüketilecek her çeşit şeye zehir katarak insan
hayatını ve sağlığını tehlikeye sokma (Yeni TCK md.185), kişilerin hayatını ve
sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç yapma veya satma (Yeni TCK md.187),
uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (Yeni TCK md.188), zehirli madde
imal ve ticareti (Yeni TCK md.193), sağlık için tehlikeli madde temini (Yeni TCK
md.193), bulaşıcı hastalıklara ilişkin tedbirlere aykırı davranma (Yeni TCK
md.195) fiilleri de suç kapsamındadır.
alınmıştır. Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde bozulmuş
veya değiştirilmiş gıda veya ilaçların ticareti yasaklanmıştır (Yeni TCK
md.186). İçilecek sulara, tüketilecek her çeşit şeye zehir katarak insan
hayatını ve sağlığını tehlikeye sokma (Yeni TCK md.185), kişilerin hayatını ve
sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç yapma veya satma (Yeni TCK md.187),
uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (Yeni TCK md.188), zehirli madde
imal ve ticareti (Yeni TCK md.193), sağlık için tehlikeli madde temini (Yeni TCK
md.193), bulaşıcı hastalıklara ilişkin tedbirlere aykırı davranma (Yeni TCK
md.195) fiilleri de suç kapsamındadır.
MÜLKİYET HAKKI
Mülkiyet hakkına ilişkin olarak da Yeni TCK md.151'de mala
zarar verme başlığı altında şu hükme yer verilmiştir: Başkasının taşınır veya
taşınmaz malını kısmen/tamamen yıkan, tahrip eden, yokeden, bozan, kullanılmaz
hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine cezalandırılır. Ancak
bu hükümde şikayet esas alınmıştır.
zarar verme başlığı altında şu hükme yer verilmiştir: Başkasının taşınır veya
taşınmaz malını kısmen/tamamen yıkan, tahrip eden, yokeden, bozan, kullanılmaz
hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine cezalandırılır. Ancak
bu hükümde şikayet esas alınmıştır.
ÇOCUK HAKLARI İHLALLERİ İLE İLGİLİ
SUÇLAR
SUÇLAR
Yeni TCK md.103, çocukların cinsel istismarını konu almıştır.
Cinsel istismar deyiminden 'onbeş yaşını tamamlamamış veya tamamlamış olmakla
birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan
çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış, diğer çocuklara
karşı sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir nedene dayalı
olarak gerçekleştirilen cinsel davranışlar anlaşılır.'
Cinsel istismar deyiminden 'onbeş yaşını tamamlamamış veya tamamlamış olmakla
birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan
çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış, diğer çocuklara
karşı sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir nedene dayalı
olarak gerçekleştirilen cinsel davranışlar anlaşılır.'
BİLİŞİM SUÇLARI
Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girme (Yeni TCK
md.243); sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme (Yeni TCK
md.244); banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması (Yeni TCK md.245) ayrı
ayrı suçlar alarak karşımıza çıkmaktadır.
md.243); sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme (Yeni TCK
md.244); banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması (Yeni TCK md.245) ayrı
ayrı suçlar alarak karşımıza çıkmaktadır.
